Deze zomer verbleef ik als Writer in Residence twee weken in het Wolkershuisje op Amstelglorie. Nu had ik Amsterdam al aardig leren kennen de afgelopen jaren, maar de band werd nog sterker deze zomer en dat was vooral te danken aan de Kunsten.

Niet alleen omdat de nieuwe roman waaraan ik werk zich afspeelt in en rondom de kunstwereld, maar ook uit pure liefhebberij (lees: vluchtgedrag) bezocht ik deze zomer drie musea, de Art Fair en Art Zuid.

sculpture by Jerzy Kedziora

Ook begon ik in het prachtige boek ‘Kijken Proeven Denken’ waarin auteur Thijs Lijster voorstelt om ons niet alleen door kunst tot nadenken te laten aanzetten maar om te denken dóór kunst, ervan uitgaande dat het kunstwerk terugdenkt. In zijn boek, waarin hij duidelijke verbanden legt tussen kunst en filosofie staat het werk zelf, bijna als entiteit, centraal. En ik begrijp ik niet meer hoe we zo níet naar kunst zouden kunnen kijken.

Misschien niet zoals het echtpaar dat op de avond in het Cobra Museum achter me stond terwijl ik op het bankje voor het grote werk Femme, enfants, animaux zat. Het kwam aanlopen met luid geklak (hakken op de stenen vloer, arm in arm, zij: fel rode lipstick, hij: spierwit overhemd waarvan de bovenste twee knoopjes losjes open: Feierabend!) bleef voor het doek staan. Ik voelde de adem van meneer en mevrouw in mijn nek. De haartjes daar gingen stijf overeind staan toen ik mevrouw hoorde zeggen:

Precies díe kleuren moeten we hebben voor boven de bank

Hij (hummend):  Ja, je hebt gelijk

Terwijl ze verdeKarel Appelr liepen hoorde ik haar hem toezeggen eerdaags even langs de Kwantum te rijden om een vergelijkbaar wandkleed uit te zoeken.

Het duurde even voor mijn nekhaartjes weer rustig gingen liggen. Het doek was in hun ogen bepaald geen entiteit, zoveel was me duidelijk.

Ondanks het feit dat ik onmiddellijk voel dat Lijster mijn taal spreekt, moet ik mijn best doen mijn kop rond het idee te krijgen dat het werk zelf terugdenkt. Ik moet denken aan Art Based Learning. Een methode die veelvuldig aan bod komt in mijn opleiding tot Master Kunsteducatie die ik momenteel volg aan Fontys. Een methode om middels kunst, of dóór kunst of met behulp van kunst of eigenlijk samen met kunst te denken. Kort uitgelegd (maar hier vind je veel meer informatie over deze interessante leermethode) stap je met een vraag naar een kunstwerk. Je blijft lang bij het werk, neemt het in je op, absorbeert het en gaat er dus mee in dialoog tot je een antwoord vindt op je vraag. Niet als bij een orakel waarbij je maar passief zit te wachten tot het orakel je vraag eindelijk beantwoord, maar actief met het kunstwerk als gelijkwaardige gesprekspartner dus. Ik ben benieuwd of Lijster de methode in zijn boek ook aan zal halen.

Ik zat lang bij Appels doek die avond. Ik wist al dat ik houd van zijn werk en van de meeste Cobrakunstenaars, maar hoe langer ik keek naar L’ Homme de la Terre hoe meer het me vertelde, over mijn boek en hoe het verder moest en wat het nog miste, over de stad waarin ik me bevond, over verveling en de Kwantum. De expositie over het werk van Frida en Diego liet ik nog even zitten, want toen ik Appel achter me liet was ik wel uitgepraat.

Het Cobramuseum is momenteel tot 22 uur ’s avonds geopend (na het eten nog naar het museum kunnen is dus heerlijk)!