Op mijn linkerpols staat de tekst Hope is the thing with feathers getatoeëerd.

Ik liet hem een aantal jaar geleden op een vrijdagmiddag zetten. Zonder dat iemand het wist zat ik in Amsterdam bij een jonge tatoeëerder in de bank. De tekst, een regel uit het gelijknamige gedicht van Emily Dickinson, past precies in een kleine schrijfletter rond mijn pols. Hoop is wellicht het belangrijkste dat wij hebben.

Gisteravond keek ik met een steen in mijn buik en gekromde tenen naar de nieuwste uitzending van BOOS over retreats.

Mensen die vaak wanhopig op zoek zijn naar hoop zijn bereid geld te betalen voor een laatste redmiddel. Na langdurig gekwakkel met gezondheidsproblemen waar niet direct een oplossing voor kon worden gevonden, kloppen ze aan bij alternatieve genezers in de hoop gehoord en geholpen te worden. Patiënten met dringende nood aan hulp kunnen niet langer in stilstand op een wachtlijst blijven staan en besluiten zelf tot een andere route. Een alternatíeve route. Een route bij iemand die doorgaans geen medicijnen heeft gestudeerd. Iemand die een verdienmodel heeft gemaakt van zorg. Iemand die wellicht de complexiteit van de menselijke psyche niet doorziet en daarmee níet voorbereid is op wat er kán gebeuren.

Slachtoffers die nog lang last hebben gehad van wat hen is aangedaan gedurende de retraite komen aan het woord. De verhalen snijden door mijn ziel. Niet alleen is hen hoop ontnomen, ook zijn is hen vaak veel geld afhandig gemaakt, hun probleem niet opgelost, hebben ze wachtlijsten laten verlopen, artsen niet meer gehoord en, minstens even erg, moeten ze naderhand ook nog hun schaamtegevoelens recht zien te trekken.

Ik had ooit een vriendinnetje dat gedurende onze eerste voorzichtige verkenningsweken naar een zogenaamde healer ging. Deze healer wist haar te vertellen dat ik bang was voor ons nieuwe avontuur en dat het aan haar was om mij erdoorheen te krijgen. We waren immers voorbestemd. Toen ze me dat vertelde voelde ik me totaal niet serieus genomen, niet gehoord. Hoezo nam zij een onbekende die iets over mij vertelde serieuzer dan wat ik haar in alle openheid zelf vertelde? Ook daar had de healer een antwoord op. Dat hoefde ik niet meer te horen. Ik verliet de romance voordat die goed en wel was begonnen.

Dat mijn moeder haar alternatieve genezer zo serieus nam dat de ‘hoop’ die ze daar uit putte haar ervan weerhield naar de dokter te gaan, vergeef ik deze vrouw nooit. Ik weet dat zij zichzelf sinds de dood van mijn moeder, waarschijnlijk iedere dag vertelt dat zij het juiste heeft gedaan, dat zij er voor mijn moeder is geweest. Ik kan me ook heel goed voorstellen dat ze nu niet anders meer kan. Mamma is immers dood. Het alternatief zou zijn dat zij onder ogen zou moeten komen dat ze mijn moeder heeft weggehouden bij de dokter. Dat ze door zo stellig te beweren dat ze mijn moeder kon genezen eraan heeft bijgedragen dat mijn moeder jaren wachtte voor ze zich serieus liet onderzoeken. Het is niet moeilijk te bedenken wat de dokter had gedaan als die de metershoge bloeddruk van mijn moeder eerder had gemeten.

Hoop. We hebben het nodig in een wereld waarin niets zeker is. Waarin we zo graag willen leven, dóórleven, láng leven, blíjven leven, maar waarin we steeds worden geconfronteerd met onze eigen kwetsbaarheid, de voortdurend op de loer liggende eindigheid.

Valse hoop is erger dan géén hoop. Het put uit, maakt wantrouwig en wanhopig, het overschat, onderschat en verwoest.

Kijk naar BOOS

Ook interessant: Apple Cider Vinegar op Netflix

In Dat zijn wij zelf lees je het verhaal van mijn moeder en hoe het allemaal zo ver kwam..